In opdracht van de EU doet Wageningen UR Food & Biobased Research onderzoek naar normen voor biobased producten. Er bestaat nog veel onduidelijkheid over biobased producten, die vaak andere functionele eigenschappen en andere end-of-life opties kennen dan op aardolie gebaseerde producten. Heldere normen dragen bij aan het wegnemen van barrières voor de introductie van deze producten op de markt.

Uiteenlopende biobased producten worden op dit moment ontwikkeld: verven, lijmen, oplosmiddelen, bioplastics, verpakkingen, meststoffen en additieven. Voor deze biobased productgroepen ontbreken veelal duidelijke normen.

Verouderde normen

Karin Molenveld, onderzoeker bij Wageningen UR Food & Biobased Research, illustreert de problemen die hierdoor ontstaan: ‘Sommige normen, zoals die voor isolatiematerialen, zijn verouderd. De standaard testmethode om de isolatiewaarde te bepalen stamt bijvoorbeeld nog uit de tijd dat er uitsluitend materialen uit minerale of fossiele grondstoffen op de markt waren, zoals steenwol. Biobased alternatieven hebben vaak minstens even goede functionele eigenschappen.'

Toch komen deze alternatieven ten onrechte slecht uit de gangbare functionaliteitstesten, omdat hun aanvullende gunstige eigenschappen niet in de bestaande norm worden meegenomen. Denk aan ademende of vochtregulerende eigenschappen. Voor veel bedrijven zijn dit soort belemmeringen de reden om (nog) geen biobased producten te maken.

Ook over de ‘end-of-life' opties van biobased producten, zoals composteerbaarheid, mogelijkheden voor vergisting en recycling, bestaan veel misverstanden. Wanneer een product het predicaat ‘composteerbaar' krijgt, denkt men al snel dat het ook biologisch afbreekbaar is in bijvoorbeeld een maritieme omgeving. Dat is niet altijd het geval: de afbraak in een composteerproces verloopt heel anders dan bijvoorbeeld in de volle grond, en die is weer anders dan in de zee.

Barrières 

Deze en andere misverstanden werpen barrières op voor biobased producten. Enerzijds omdat onterecht claims worden verbonden aan omschrijvingen zoals ‘composteerbaar' of ‘bioafbreekbaar'. Anderzijds omdat bedrijven die te maken krijgen met end-of-life opties, zoals recyclingbedrijven, biobased producten niet willen verwerken. Vanwege die onduidelijkheid zijn recyclingbedrijven bang dat biobased producten de kwaliteit van de recyclingstroom verminderen.

Onderzoek

Wageningen UR onderzoekt in het kader van het project Open-Bio wat er precies gebeurt met een biobased of composteerbare verpakking wanneer deze in het sorteersysteem terecht komt. Daarnaast werken onderzoekers aan betere testmethoden voor het bepalen van de bioafbreekbaarheid in verschillende (bedoelde en onbedoelde) end-of-life opties. Opties zoals anaerobe vergisting, thuis-composteren, bioafbreekbaarheid in volle grond en in de zee.

In het project Open-Bio doet Wageningen UR onderzoek naar:
* Functionaliteit van biobased producten
* Methoden voor het bepalen van: Biobased gehalte (of ‘bio-based content'), Bioafbreekbaarheid (composteren), Bioafbreekbaarheid bij anaerobe vergisting, Bioafbreekbaarheid in de volle grond, Bioafbreekbaarheid in zee
* Recyclingtechnieken
* Communicatie en labelling van biobased producten
* Acceptatiefactoren voor consumenten, overheden en bedrijven

Meer informatie: www.wageningenur.nl/nl/project/OpenBio-Heldere-normen-voor-biobased-producten.htm