Akkoord staatssecretaris met sector statiegeld kleine plastic fles

Vrijdagavond 9 maart kwam staatsecretaris Stientje van Veldhoven (D66) van Infrastructuur en Waterstaat naar buiten met dit akkoord dat zij met de sector sloot. "Het ministerie spreekt van een doorbraak na een lange periode van weerstand. Je kunt inderdaad van een doorbraak spreken want nog geen tweeënhalf jaar geleden werd de totale afschaffing van statiegeld nog maar ternauwernood afgewend. Met dit voorstel is er nu een baken aan de horizon", aldus activist Merijn Tinga, die vorig jaar kort voor de Tweede Kamerverkiezingen een petitiemotie vóór statiegeld liet ondertekenen door de woordvoerders van alle partijen.    

Alternatief ontwikkelen

Maar Tinga heeft ook zorgen. "De gestelde doelen lijken niet anders haalbaar dan met de uitbreiding van statiegeld en toch krijgt de sector tijdens het opzetten van het benodigde systeem de kans een alternatief te ontwikkelen. Om tot uitbreiding van statiegeld te komen is er medewerking van diezelfde sector nodig. Wat hoop geeft, is dat er binnen de frisdrankindustrie inmiddels wel een kentering heeft plaatsgevonden pro statiegeld. Maar de supermarkten domineren de sector en zij hebben steeds de grootste tegenstand geboden. Er wordt om sterke regie van de overheid gevraagd en de staatsecretaris belooft die te zullen voeren. Maar er is ook steun nodig van CDA en VVD."  Tinga zegt ‘teleurgesteld te zijn' dat VVD en CDA de kentering in bewustwording rond de schadelijkheid van plastic afval in het milieu niet op waarde schatten. Volgens hem leunen deze partijen zwaar op bereidheid van de industrie en luisteren niet naar hun kiezers waarvan driekwart uitbreiding ondersteund. "Het ruime tijdspad en de ‘tenzij' geven kans op uitstel en dit terwijl het statiegeldsysteem bewezen efficiënt is, op kortere termijn kan worden ingevoerd en direct tot 75 miljoen flesjes per jaar in het milieu kan voorkomen."

De verpakkingsindustrie is blij met het akkoord. Het Afvalfonds meldt dat men de doelstellingen voor reductie van zwerfafval en hergebruik van plastic 'linksom of rechtsom, met of zonder statiegeld gaat halen.

D-day

Donderdag 15 maart wordt het voorstel in de Tweede Kamer besproken en daarna is het aan alle politieke partijen dit voorstel verder aan te scherpen. Volgens Tinga zou dit kunnen door bijvoorbeeld tussentijdse resultaten en verankering van de regie te eisen, versnelling te vragen en niet alleen plastic flesjes maar ook blik mee te nemen. Blik is geen plastic, maar het toevoegen aan de statiegeldregeling vermindert het totaal aan zwerfafval en maakt het statiegeldsysteem rendabeler, aldus Tinga.

Gerechtsdeurwaarder

Afgelopen winter heeft de Plastic Soup Surfer de GGN deurwaarder afgestuurd op de directeuren van Albert Heijn, Coca Cola, Heineken, Jumbo, Aldi, Superunie en Spadel. Komende week volgen Vrumona, Pepsico en Lidl nog. Alle tien bedrijven zijn hoofdrolspelers in het statiegelddebat. Het ‘desbewusheidsexploot' dat de gerechtsdeurwaarder overhandigt maakt de directeur 'formeel bewust' en hierna kan de directeur, of het bedrijf, nooit meer claimen dat men niet op de hoogte was van de gevaren en gevolgen van ‘hun' plastic verpakkingen in het milieu.

In het maart-nummer van het vakblad Kunststof & Rubber een uitgebreid portret van activist Merijn Tinga.