Volgens ondernemers is het ondernemingsklimaat in Nederland het afgelopen jaar op veel fronten verder verslechterd. Bijna de helft (44%) van de ondernemers vindt Nederland geen aantrekkelijk land om in te ondernemen en bijna 20% overweegt een vertrek uit ons land. Een jaar geleden lagen deze percentages op respectievelijk 28 en 13%. Ook zijn meer ondernemers van mening dat het totale ondernemingsklimaat de afgelopen 5 jaar is achteruitgegaan: dat gold voor 62% in 2023 en voor ruim driekwart (76%) nu. Dat en meer blijkt uit de Nationale Peiling Ondernemingsklimaat 2024 van VNO-NCW en MKB-Nederland.

Gebrek aan stabiel overheidsbeleid

Uit de nieuwe peiling blijkt dat het gebrek aan stabiliteit van onze overheid één van de grootste zorgpunten blijft onder ondernemers. Inmiddels is 82% ontevreden over de betrouwbaarheid en stabiliteit van politiek en bestuur - waar dit vorig jaar nog 66% van de ondervraagden betrof. Ook is bijna 60% er niet gerust op dat de verkiezingsuitslag leidt tot een werkbaar en stabiel kabinet. Verder maken bedrijven zich de meeste zorgen over de toenemende regeldruk (56%), het tekort aan personeel (52%) en belastingen (43%).

Kwart van ondernemers investeert niet komend jaar

Een kwart van de ondernemers (26%) geeft aan de komende 12 maanden niet (meer) te zullen investeren. Dit sluit aan bij diverse andere onderzoeken over de terugvallende investeringen in Nederland en VNO-NCW en MKB-Nederland hebben hier eerder al hun zorgen over geuit. Investeringen van bedrijven zijn immers de motor onder ons verdienvermogen. Inmiddels overweegt een toenemend aantal bedrijven een vertrek uit Nederland: 18% (t.o.v. 13% in 2023).

Zorgen over (internationale) spanningen

Ondernemers zijn bezorgd over toenemende spanningen: in de Nederlandse samenleving, maar ook wat betreft internationale conflicten. Ruim 70% ziet de toenemende polarisatie in onze samenleving als een bedreiging voor het ondernemingsklimaat (t.o.v. 67% in 2023). Meer dan 60% maakt zich zorgen over de internationale spanningen (Gaza, Oekraïne) en de gevolgen voor de eigen onderneming.

De peiling is gehouden onder een representatieve groep van meer dan 1600 ondernemers.

Bron: vno-ncw