De 23-jarige Saxion-student Ilse ten Bruggencate ontwierp en testte een van afvalcomposiet gemaakte neus voor veiligheidsschoenen. Haar vondst kan in de toekomst grote gevolgen hebben voor het wereldwijde productieproces van dit soort gebruiksvoorwerpen.

Docent-onderzoeker Thomas de Bruijn van het Lectoraat Lichtgewicht Construeren van Saxion: ‘Ilse ten Bruggencate heeft een specifiek onderzoek voor haar rekening genomen dat een bijzondere plaats inneemt in een vierjarig project dat ik leid hier binnen het TPAC (thermoplastic composites application centre). En dat onderzoek heeft ze goed gedaan. We houden ons bezig met het recyclen van composieten. Wij willen het gebruik van composiet voor deze dure toepassingen ombuigen naar alledaagse objecten zoals kratten, kinderzitjes of veiligheidsschoenen dus." Het project waarvoor Ten Bruggencate aan de slag ging, richtte zich op het recyclen van thermoplastische composieten omdat die onder invloed van verhitting steeds opnieuw worden gevormd en dus goede kansen bieden voor recycling. De Bruijn: "We hebben een recycleroute ontwikkeld en werken daarin samen met bedrijven zoals Fokker, Ten Cate en Cato Composite Innovations. Cato ontwikkelt en fabriceert onderdelen van diverse thermoplastische composieten."

Zwaarste categorie

Wanneer je iets maakt van thermoplastisch composiet, kan daar veel afvalmateriaal bij vrijkomen. Soms is dat wel veertig procent van het materiaal. Ten Bruggencate: "Dit productieafval kunnen we heel goed hergebruiken. In opdracht van het lectoraat en Cato heb ik onderzocht of het mogelijk was een keiharde neus te maken voor in een veiligheidsschoen. Eentje die aan alle eisen van de zwaarste categorie voldoet en die in tact blijft als er een heel zwaar object bovenop valt. Of als je er grote druk op uitoefent."

Zij moest echt beginnen bij het begin: veiligheidsschoenen uit elkaar halen, testen doen met de bestaande neuzen, berekeningen maken. Alles draait om krachten: impact en compressie. Uiteindelijk maakte ik een matrijs om de neus van composiet mee te kunnen maken en ik zocht naar verschillende verhoudingen tussen kunststof en vezels naar de vezelrichting."

Nu worden de neuzen van thermoharde composiet in lagelonenlanden gemaakt want er is veel arbeidsintensief materiaal nodig. Het is bovendien vies werk, waar gassen bij vrijkomen. De Bruijn: "Met de methode die Ilse ten Bruggencate ontwikkelde, kunnen we dit soort gebruiksvoorwerpen op een schonere wijze maken én bovendien uit afvalmateriaal. Ook kan de productie meer geautomatiseerd en dichter bij huis plaatsvinden."

Onderzoek op Saxion

Veel Saxion-studenten blijken niet te weten dat je bij Saxion ook onderzoek kunt doen. Thomas de Bruijn: "Wij zoeken daarbij nadrukkelijk de samenwerking met het bedrijfsleven, ook om hen verder te helpen met innovatie. Zo vinden de resultaten van het onderzoek direct hun weg naar de maatschappij. We hebben het neus-project van Ilse ten Bruggencate ingestuurd voor de Recycle-award, die wordt uitgereikt tijdens de jaarlijkse vakbeurs Recycling. Saxion heeft daar vorig jaar gewonnen en dit jaar maken we weer een goede kans, denk ik."

Gevalideerd

Menno Hensbroek is de development manager bij Cato Composite Innovations: "Ilse ten Bruggencate heeft alle producteisen goed in kaart gebracht en vervolgens door middel van het produceren en testen de haalbaarheid gevalideerd. Zij heeft laten zien dat het lukt om met deze  recyclingroute veiligheidsschoenneuzen te produceren die voldoen aan de zwaarste kwalificatienormen." De student in kwestie is inmiddels bezig met een kopjaar commercieel-technische bedrijfskunde (BK5), waarin zij haar tweede bachelor wil halen. Zij hoopt op het onderwerp composiet bij een bedrijf te kunnen afstuderen."